دکتر محسن رنجبر
بنده متولد سال 1341هستم. پس از آن که دوره ابتدایی و راهنمایی و یك سال دوره دبیرستان را گذراندم، با انصراف از ادامه تحصیل، در آذر سال 1363 وارد حوزه علمیه شدم. یك سال در حوزه شهرستان تربت حیدریه مشغول تحصیل بودم و سپس عازم قم شدم. به سبب مقررات سخت پذیرش آن دوران در قم، مجبور به ادامه تحصیل در مدرسه علمیه مروی تهران به مدت چهار و نیم سال (اواخر اسفند 1364تا پایان نیمه اول سال 1361) شدم. سپس با اتمام سطح یك و پذیرش در مؤسسه در راه حق، به قم مهاجرت کردم. در مدت اقامت در تهران این توفیق را داشتم که در سال 65 به مدت حدود سه ماه در جبهه حضور پیدا کنم. همچنین در این مدت، با تغییر رشته از تجربی به فرهنگ و ادب، موفق به کسب دیپلم رشته مربوط در سال 1368 شدم.
با مهاجرت به قم در نیمه دوم سال 1361 هم‌زمان با گذراندن دروس سطوح دو و سه با اساتید بزرگواری چون نكونام، علیدوست و خاتمی، و اتمام سطح سه در اردیبهشت ماه سال 1374 دوره عمومی مؤسسه در راه حق را در نیمه اول سال 1373 به پایان رساندم. سپس با شرکت در امتحان ورودی رشته تخصصی تاریخ، از نیمه دوم سال 1373به دوره کارشناسی ارشد تاریخ راه یافتم و با اتمام این دوره در آبان 1378 با دفاع از پایان نامه این مقطع، موفق به دریافت دانش‌نامه کارشناسی ارشد شدم. از آن پس به مدت دو سال و چند ماه با بخش پژوهش مؤسسه، همكاری پژوهشی پاره‌وقت و نیمه‌وقت داشتم و با کسب مهارت و تجربه لازم در امر پژوهش، موفق به همكاری تمام‌وقت در قالب هیأت علمی پیمانی، به مدت سه سال (1381ـ 1383) شدم. همچنین در این مدت از دروس خارج فقه و اصول آیات عظام جوادی آملی و سبحانی، بهره وافر بردم. به سبب پذیرش در مقطع دکتری در اواخر سال 1383 مشغول به تحصیل و گذراندن دوره آموزشیِ این مقطع شدم. در مدت این دوره، همكاری بنده با بخش پژوهش در تدوین و نگارش یكی از طرح‌های کلان گروه تاریخ مؤسسه یعنی طرح مقتل جامع امام حسین (که از سال 1381 آغاز شده بود) ادامه داشت و پس از شروع در نگارش رساله دکتری، این همكاری کاهش یافت.
نگارش رساله دکتری در نیمه دوم سال 1386 به طور جدی و مستمر آغاز گردید و با به پایان رسیدن آن و دفاع از رساله در اردیبهشت سال 1388 و کسب امتیاز عالی (11/5) همكاری تمام‌وقت این‌جانب با مؤسسه در قالب هیأت علمی با رتبه استادیاری از اول خرداد ماه سال 1388 مجدداً آغاز گردید. حاصل کار پژوهشی مستمر و تقریباً تمام‌وقت در مدت نزدیك به بیست سال، تدوین و نگارش چند کتاب و مقالات متعدد است که به زیور طبع، آراسته شده است. افزون بر این، در طول مدت تحصیل و پس از آن، با برخی مراکز علمی و فرهنگی از جمله، پژوهشگاه حوزه ودانشگاه، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه، معاونت امور اساتید در دانشگاه‌ها، دانشگاه معارف، دانشگاه ادیان, مرکز پژوهش‌های صدا و سیما، رادیو معارف، شبكه جهانی ولایت، مؤسسه شیعه‌شناسی، مؤسسه ولاء منتظر، آموزش و پرورش و … همكاری داشته‌ام.
سوابق تحصیلی
- خارج فقه و اصول
- پایان‌نامه کارشناسی ارشد: نقش امام سجاد (ع) در رهبری شیعه پس از واقعه کربلا
- رساله دکتری: جریان‌شناسی تاریخی قرائت‌ها و رویكردهای عاشورا از صفویه تا مشروطه (با تكیه بر مقاتل)
- تدريس دروس: تدریس دروس تاریخ اهل‌بیت (ع)، تاریخ خلفا, تاریخ امویان، تاریخ تشیع، نقد و بررسی منابع تاریخ تشیع، نقد و بررسی تاریخ اجتماعی امامیه و…
- شركت در كارگاه‌های آموزشی: روش‌ها و فنون نوین تدریس
فعالیت‌های پژوهشی
الف) طرح‌های تحقيقی
1ـ بازشناسیِ تاریخ، جایگاه و نقش امامان (ع) در رهبری و هدایت امامیه (پایان‌یافته)
2ـ تاریخ اجتماعی و اقتصادی امامیه (در حال اجرا)
ب) راهنمايی/ مشاوره/ داوری پايان‌نامه
1- آمران به معروف و ناهیان از منكر در بین یاران ائمه
2- پیشگویی‌های پیامبر (ص) در آئینه تاریخ از بعثت تا پایان عصر امام حسین (ع)
3- بررسی و تحلیل مناظرات شیعیان امامیه
4- مبانی دینی ارتباط علما با پادشاهان صفوی
5- سنخ‌شناسی اصحاب امام باقر (ع)
6- موضع امام سجاد (ع) نسبت به مسائل فرهنگی ـ اجتماعی عصر خودش
7- بررسی مقتل‌نگاری در عصر قاجار
8- گونه‌شناسی اصحاب امام سجاد و نقش فرهنگی سیاسی و اجتماعی آنان
9- اعتبارسنجی موردی گزارش‌های تاریخی ـ حدیثی کتاب «اثبات الوصیة»در باره ائمه اطهار
10- اعتبارسنجی گزارش‌های تاریخی ـ حدیثی کتاب «دلائل الامامة»
11- بررسی جنگ نرم معاویه ضد اهل‌بیت و شیعیان
12- نظام اداری در صدر اسلام
13- بررسی تاریخی وضعیت نظام آموزشی امامیه از آغاز تا پایان قرن پنجم
14- بدیل‌سازی فرهنگی در برابر امامان معصوم (ع) و شیوه‌های مقابله با آن
ج) داوری نشست‌های علمی
1- نشست علمی نقد و بررسی «دیدگاه‌شناسی کلامی فلسفه قیام امام حسین (ع)» (ناقد)
2- جلسه نقد و بررسی کتاب درسی «تحلیلی از تاریخ تشیع و امامان»
3- جلسه نقد و بررسی کتاب درس «تاریخ امامان شیعه»
د) آثار و تأليفات
(أ). كتاب
1- جریان‌شناسی تاریخی قرائت‌ها و رویكردهای عاشورا از صفویه تا مشروطه
2- مشارکت بسیار و فعال در نگارش کتاب دو جلدیِ «تاریخ قیام و مقتل جامع سیدالشهداء (ع)»
3- نقش امام سجاد (ع) در رهبری شیعه (1381؛ مؤسسه امام)
4- مشارکت در نگارش کتاب درسی «تاریخ اسلام» (1382)
5- پاسخگویی به شبهات مربوط به نهضت عاشورا (1382)
6- مشارکت در نگارش کتاب درسی «تاریخ تحلیلی اسلام» (1385، معاونت امور اساتید)
ب. مقالات
1- إرهاصات در زندگی پیامبر اکرم (ص) از منظر تاریخ
2- بازشناسیِ انتقادی چند گزارش شیخ صدوق (م 381ق) درباره واقعه عاشورا
3- بازشناسی انتقادی دیدگاه کتاب «شهید جاوید» درباره فلسفه قیام امام حسین (ع) (پژوهشنامه انتقادی، علمی ـ پژوهشی، ش 1315 ،53ش.)
4- برداشت دنیاگرایانه از قیام عاشورا
5- بررسی علم امام حسین علیه‌السلام به شهادت
6- بررسی ماجرای ولیعهدی یزید
7- بررسی وضعیت کارکردی بسیج در استان سیستان و بلوچستان و راهكارهای توسعه آن
8- بررسی تاریخی مرجعیت فقهی ائمه (ع) و نقش آنها در حفظ سنت پیامبر (ص) (شیعه‌پژوهی، علمی ـ پژوهشی، ش 9، 1395)
9- پژوهشی درباره نام، سن و کیفیت طفل شیرخوار امام حسین علیه‌السلام
10- پژوهشی در اربعین حسینی (ع)
11- پژوهشی درباره زیارت‌های ناحیه و رجبیّه
12- حجت تاریخ
13- رادیو و تلویزیون: بینندگان چگونه برنامه‌های تلویزیونی را تحلیل می‌کنند؟
14- سیری در زندگی، فعالیت‌ها و اندیشه سیاسی آیت‌الله سید عبدالحسین موسوی لاری
15- سیری در مقتل‌نویسی و تاریخ‌نگاری عاشورا از آغاز تا عصر حاضر
16- عاشورا در آینه آمار و ارقام
17- عزت و افتخار حسینی در مبارزه با انحرافات و بدعت‌ها
18- فلسفه قیام عاشورا
19- معرفی و بررسی «مقتل الحسین (ع)» خوارزمی
20- معرفی و بررسی کتاب «تذکرةالخواص» سبط‌بن‌جوزی
21- مناظرات کلامی شیعه و نقش فرهنگ‌ساز ائمه علیهم‌السلام
22- مواضع امام حسین (ع) در برابر حكومت معاویه
23- مواضع امام علی (ع) در برابر فتوحات خلفا
24- مواضع سیاسی امام سجاد (ع) پس از واقعه کربلا
افتخارات
1- برگزیده پنجمین جشنواره فارابی به سبب نگارش کتاب «جریان‌شناسی تاریخیِ قرائت‌ها و رویكردهای عاشورا از صفویه تا مشروطه (با تأکید بر مقاتل)»، آبان 1390ش.
2- رتبه برتر چهارمین جشنواره کتاب دین و پژوهش‌های برتر (سازمان تبلیغات اسلامی)، به سبب نگارش کتاب «جریان‌شناسی تاریخیِ قرائت‌ها و رویكردهای عاشورا از صفویه تا مشروطه (با تأکید بر مقاتل)»، شهریور 1390ش.
3- رتبه برتر پنجمین جشنواره کتاب دین و پژوهش‌های برتر (سازمان تبلیغات اسلامی)، به سبب مشارکت در نگارش کتاب «تاریخ قیام و مقتل جامع سیدالشهداء (ع)، اردیبهشت 93ش.
4- برگزیده نخستین جشنواره علوم انسانی ـ اسلامی علامه طباطبایی (ره)، به سبب نگارش کتاب «جریان‌شناسی تاریخیِ قرائت‌ها و رویكردهای عاشورا از صفویه تا مشروطه (با تأکید بر مقاتل)»، مهر 1394ش.
5- شایسته تقدیر سیزدهمین همایش کتاب سال حوزه، به سبب نگارش کتاب «جریان‌شناسی تاریخیِ قرائت‌ها و رویكردهای عاشورا از صفویه تا مشروطه (با تأکید بر مقاتل)»، بهمن 1390ش.
6- شایسته تقدیر شانزدهمین همایش کتاب سال حوزه، به سبب مشارکت در نگارش کتاب «تاریخ قیام و مقتل جامع سیدالشهداء (ع)»، بهمن 1393.
7- برگزیده نخستین جشنواره عاشورایی دعبل، به سبب مشارکت در نگارش کتاب «تاریخ قیام و مقتل جامع سیدالشهداء (ع»)، مهر 1394.
8- پژوهشگر برتر در سال‌های 1387 و 1393 از سوی معاونت محترم مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)
برای تغییر این متن بر روی دکمه ویرایش کلیک کنید. لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است.
